Ar-Ge Merkezi Olmak: Vizyonun Belgesi, Sabrın Testi

Türkiye’de giderek daha fazla şirket “Ar-Ge Merkezi” olma yoluna giriyor. Teşvikler, destekler ve stratejik faydaları açısından bakıldığında bu yönelimi anlamak kolay.

Ama gerçekten “Ar-Ge Merkezi” olmak sadece tabelaya bir unvan eklemek değildir. Bu bir vizyon meselesidir. Ve vizyon; sadece üst yönetimden değil, tüm organizasyondan geçer.

Neden Ar-Ge Merkezi Olmak İstenir?

- Devlet teşviklerinden faydalanmak

- Rekabet gücünü artırmak- İnovasyonu kurumsallaştırmak

- Sürdürülebilir büyüme için sistemli gelişim sağlamak

Ancak çoğu zaman bu hedefe doğru çıkılan yol, şirketin yapısal refleksleriyle çatışır.

Çünkü:

Ar-Ge merkezi olmak; sadece bir statü değil, bir dönüşüm demektir.

Kurumsal Alışkanlıklarla Ar-Ge Vizyonu Çatışabilir.

Bir şirketin uzun yıllardır süregelen alışkanlıkları, operasyonel refleksleri ve "zaten hep böyle yapıyoruz" anlayışı; Ar-Ge merkezli çalışma biçimiyle çoğu zaman örtüşmez.

- “Zaten bu işi hep yapıyorduk, şimdi adı mı değişti?”

- “Proje yazmak mı? Zaman kaybı...”

- “Buna neden ekstra kaynak ayıralım ki?”

Bu gibi cümleler sadece direnç değil, vizyonun yayılmadığını gösterir. Oysa Ar-Ge birimlerinin en çok ihtiyacı olan şey; teknik kaynaktan çok kurumsal inançtır.

Vizyon Nasıl Yerleşir?

Bu bir “yukarıdan aşağıya” ya da “aşağıdan yukarıya” tek yönlü bir iş değildir. Ar-Ge vizyonu, ancak kurum kültürüyle birlikte inşa edilebilir.

1. Sabırla Anlatmak: Ar-Ge’nin amacı, katkısı ve mantığı tekrar tekrar, açık bir dille anlatılmalı. Teknik terimlerden uzak, işin faydasını gösteren anlatımlarla desteklenmeli.

2. Küçük Zaferler Göstermek: Bir Ar-Ge projesi çıktısı, şirkete sağladığı somut katkı örnek olarak sunulmalı. (Örneğin: “Bu projeyle yıllık %10 iş gücü verimliliği sağladık.” gibi.)

3. Sahipleneni Bulmak, Direneni Bekletmek: Kuruma yaymak zorunda değilsiniz; önce gönüllüleri bulun. İnananlar süreci taşır, kararsızlar zamanla dahil olur. Mecburiyet değil, aidiyet yaratılmalı.

Ya Hiç Anlaşılmazsa?

Ar-Ge’nin değeri bazen hemen görünmez. Kısa vadede “ek iş” gibi algılanması da normaldir. Ama unutmamak gerekir ki: Ar-Ge merkezi olmak, sadece birimin değil, tüm organizasyonun geleceğe dair imzasıdır. Eğer bu vizyon kurum içinde hiç yankı bulmuyorsa, o zaman sorun bireylerde değil, sistemin kendisindedir. Ve bazı sistemler dönüşmek istemiyorsa, orada Ar-Ge yalnız kalır. Ama bu yalnızlık bile zamanla dönüşüm başlatabilir çünkü birinin ısrarla bakmaya devam ettiği yerde, başkaları da zamanla görmeye başlar.

Sonuç: Ar-Ge Bir Tabela Değil, Duruştur

Bugün Ar-Ge Merkezi olmak için başvuran ya da bu unvanı alan şirket sayısı giderek artıyor. Ama gerçek anlamda Ar-Ge yapan şirket sayısı hâlâ çok az. Bu yolculuk kolay değil. Ama dönüştürücü etkisi, kısa vadeli zorluklara değecek kadar kıymetli.

Sizin Kurumunuz Hazır mı?

- Ar-Ge kültürüne açık mısınız?

- “Bu iş bize göre değil” cümlesi, bir alışkanlık mı yoksa bir tercih mi?

- Sizce Ar-Ge merkezleri sadece teşvik için mi kurulur, yoksa gerçekten bir vizyon göstergesi midir?

Yorumları merakla bekliyorum :)