Dijital Genler: Çocuklara Aktardığımız Teknolojik Alışkanlıklar
- Ayşe Kızılay
- 12 Tem
- 1 dakikada okunur
Teknolojiyle büyüyen bir neslin içindeyiz. Ama çoğu zaman gözden kaçan bir gerçek var: Çocukların teknolojiyle kurduğu ilişki, kendi tercihleriyle değil, büyük ölçüde bizim örnekliğimizle şekilleniyor.
Yani aslında çocuklarımıza sadece genetik miras bırakmıyoruz.Bir de “dijital alışkanlık mirası” bırakıyoruz.
Sessizce Aktarılan Alışkanlıklar
Bir çocuk için dijital dünya; renkli ekranlar, sonsuz kaydırma hareketi ve dikkat çekici bildirimlerden ibaret değil. Aynı zamanda anne babanın telefonu ne sıklıkla kontrol ettiği, yemek yerken ekranlara ne kadar odaklandığı gibi küçük davranışlarla da kodlanıyor.
Dijital alışkanlıklar sözle değil, davranışla aktarılıyor.
Ekran Süresi Değil, Ekran Rolü
Ebeveynler olarak sıkça "ekran süresi"ni konuşuyoruz. Ama belki de daha kritik soru şu;
“Bu ekran çocuğun hayatında ne rol oynuyor?”
Sakinleştirici mi?
Ödül mü?
Zaman geçirme aracı mı?
Eğitim aracı mı?
Her rol, çocuğun teknolojiyi nasıl konumlandıracağını etkiliyor.
Aile İçi Dijital Kodlar
Tıpkı kültürel değerler gibi, dijital davranış biçimleri de ev ortamında şekilleniyor. Evde ekranların her zaman açık olduğu, sessizliğin bile ekranla doldurulduğu bir ortamda büyüyen çocuklar, ekranı doğal uzantı olarak görmeye başlıyor.
Bu da gelecekte:
Dikkat dağınıklığı
Odaklanma güçlüğü
Sosyal iletişim zayıflığı gibi sorunların tohumlarını atabiliyor.
Ne Yapmalı?
Dijital ebeveynlik; ekranı tamamen yasaklamak ya da serbest bırakmak arasında sıkışmak zorunda değil. Asıl mesele ekranla ilişki kurma biçimini yönetmek.
Belki de yeni ebeveynlik modeli şöyle olmalı;
Ekranı ortak deneyime dönüştürmek
Ekranla geçirilen zamanı birlikte anlamlandırmak
Ve en önemlisi, kendimizin dijital davranışlarını gözden geçirmek
Son Söz
“Dijital genetik” diye bir şey varsa, bu genler sadece kodlardan değil, alışkanlıklardan oluşur.
Unutmayalım ki; Çocuklarımız dijital dünyaya doğuyor olabilir ama teknolojiyi nasıl anlamlandıracaklarını biz öğretiyoruz.
Yorumlar