Veri Merkezcilik: Her Şeyi Ölçmek Zorunda mıyız?

“Ölçemediğini yönetemezsin.” Bu cümle artık modern yönetimin mottosu hâline geldi. Ama soralım: Peki ya ölçülemeyen şeyleri ne yapacağız?

Son yıllarda, iş dünyasından özel yaşama kadar her alanda veri merkezli düşünce yapısı baskın hâle geldi. Her karar bir KPI’a, her adım bir metriğe, her duygu bir ankete dönüştü. Sayılarla tanımlayamadığımız hiçbir şey sanki var olmamış gibi davranılıyor.

Ancak bu veri merkezcilik, fark edilmeden bizi bir körlüğe itiyor olabilir mi?

Ölçmenin Gücü ve Sınırı

Veri, şüphesiz ki güçlüdür. Bize geçmişi görmemizi, bugünü analiz etmemizi ve geleceği öngörmemizi sağlar.

Ancak sorun şu ki, veri sadece ölçülebilir olanı gösterir. Peki ya sezgilerimiz? Takım içi güven? Liderliğin ilham verici yönü? Yoksa bunlar sadece soft skill diye göz ardı mı edilmeli?

Çok satan bir kitabı düşünelim: Sayfaların ne kadar okunduğunu ölçebiliriz. Ama zihinde ne kadar kaldığını, kalbe nasıl dokunduğunu ölçemeyiz. Benzer şekilde bir çalışanın performansı puanlanabilir ama ekip arkadaşları üzerindeki olumlu etkisi tabloya yansımaz.

Veriyle Boğulmak, Anlamdan Uzaklaşmak

"Data-driven" olmak güzel ama data’ya körü körüne bağlanmak, analitik düşünce değil veri bağımlılığına dönüşebilir. Bu noktada işler tehlikeli hâl alır. Çünkü:

KPI uğruna anlamdan vazgeçilir.

Sayılar doğru olsa bile hikâye eksik kalır.

“Ölçülebilir başarılar” için “anlamlı katkılar” harcanır.

Sezgisel Zekâ: Gözle Görülmeyeni Yönetmek

Veri kararlarımızda bize destek olabilir ama tek başına yön verici olmamalı. Stratejik sezgiler, yılların deneyimi, insan ilişkilerindeki incelikler… bunlar tabloya yansımaz. Ama işte tam orada fark yaratır.

İyi bir lider, sadece veriye bakarak değil, verinin ötesini hissederek karar verir. Sadece “ne oldu”yu değil, “neden oldu”yu anlamaya çalışır.

Sonuç: Sayılardan Fazlasıyız

Evet, ölçmek iyidir. Ama her şeyi ölçmeye çalışmak, insanı insan yapan şeyleri kaçırmak anlamına da gelebilir.

İyi bir teknoloji lideri, veri ile sezgiyi birlikte kullanmayı bilen kişidir. Çünkü asıl liderlik, görülmeyeni de görebilmektir.

Her şeyi ölçmek, kontrol etme arzusunun dijital bir tezahürüdür. Ama bazı şeyler, sadece hissedilir — sayılmaz.